Een onderneming spendeert vaak vele jaren aan de opbouw van een eigen, trouw cliënteel. Tegelijk stelt die onderneming vast dat dat cliënteel ondanks alle inspanningen geen vast gegeven is: enerzijds kiezen sommigen voor een andere leverancier, anderzijds verlaten anderen hun leverancier om bij uw onderneming klant te worden. Het probleem stelt zich pas echt scherp wanneer een medewerker (bv. werknemer) of een onderneming waarmee u samenwerkte, plots een concurrent wordt en een bedreiging vormt voor het cliënteel dat uw onderneming als ‘haar’ cliënteel beschouwt. Waar ligt dan precies de lijn? Wat kan in het spel van de concurrentie en wat niet? Een korte analyse aan de hand van een arrest van het hof van beroep te Gent van 10 september 2012 dat de basisprincipes duidelijk uiteenzet.
Uitgangspunt: vrijheid van mededinging en cliënteel is een res nullius
Rechtsleer en rechtspraak gaan in dergelijke gevallen uit van de vrijheid van mededinging. Deze vrijheid impliceert ook de vrijheid om bijvoorbeeld reclame te maken, cliënteel af te werven en na te bootsen of te kopiëren. Afwerving van cliënteel is dus in principe volop geoorloofd en behoort tot de essentie van de concurrentiestrijd. Het kan een ex-werknemer en/of een gewezen medecontractant niet verweten worden dat hij gebruik maakt van de verworven vorming, beroepskennis en ervaring om de concurrentie aan te gaan. Hij mag zelfs het cliënteel op systematische wijze benaderen als hij kennis heeft van het klantenbestand.
Cliënteel is immers niet het vast en onveranderlijk bezit van één onderneming, maar een res nullius. Tegelijk is cliënteel potentieel van iedereen die op de markt actief is. Dit beginsel behoort tot de essentie van een gezonde concurrentie op de markt.
Limieten aan de vrijheid van mededinging
Zoals iedere vrijheid, is ook de vrijheid van mededinging begrensd. De limieten kunnen liggen in onder meer:
- Contractuele bepalingen zoals overeengekomen door de onderneming en haar medewerker en/of medecontractant (bijvoorbeeld een niet-concurrentiebeding);
- Bijzondere wettelijke bepalingen;
- De exclusieve rechten verworven door één van beide partijen die in de weg staan aan de principiële vrijheid van kopie (bv. octrooirechten);
- De Wet Marktpraktijken.
Door middel van de Wet Marktpraktijken kan de concurrentie en afwerving op zich niet belet worden, maar wel de concurrentie en afwerving die gepaard gaat met specifieke bezwarende omstandigheden.
Voorbeelden van begeleidende omstandigheden die afwerving onrechtmatig maken
Het hof van beroep te Gent noemt als begeleidende omstandigheden die de afwerving onrechtmatig maken (niet-limitatief): verwarringstichting, misleiding, slechtmaking, bedrieglijke vermeldingen, gebruik van onrechtmatig verkregen vertrouwelijke informatie, het behalen van een onevenredig groot voordeel, parasitaire aanhaking, rechtsmisbruik en derdemedeplichtigheid aan contractbreuk. Het in het geheim en zonder toestemming kopiëren van een klantenbestand met het oog op de latere afwerving zou in aanmerking kunnen komen. Ook het verspreiden van de onjuiste mededeling dat de onderneming van wie afgeworven wordt, de activiteiten stopzet, kan de afwerving onrechtmatig maken. Echter, als deze mededeling juist is of was in de context waarin de mededeling werd gedaan, maakt die de afwerving niet onrechtmatig (zie ook het arrest van het hof van beroep te Gent van 10 september 2012).
Gevolgen voor de praktijk
De enige efficiënte wijze waarop een onderneming concurrentie vanwege een ex-werknemer of ex-medecontractant kan voorkomen, is het gebruik van een niet-concurrentieverplichting binnen de wettelijke grenzen. Aan de hand van de Wet Marktpraktijken kunnen hoogstens de uitwassen van concurrentie en afwerving bestreden worden, maar geenszins de concurrentie of afwerving zelf. De Wet Marktpraktijken is m.a.w. geen middel om de concurrentie tegen te houden, maar wel om ervoor te zorgen dat de concurrentie eerlijk verloopt.
You suggested that very well!
http://viagrapego.com/
getting peak performance from viagra
buy viagra
use of viagra in pediatrics
viagra for women
Kudos. Great stuff!
http://viagrapego.com/
quick forum readtopic viagra answer online viagra pills viagra dosage mg kg cheap viagra
viagra with out a prescription
viagra banned from the olympics
viagra warning
buy cheap generic viagra
dont eat with viagra
viagra 500mg
Amazing information, Regards.
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
genuine viagra tablets from canada viagra for sale uk demographics viagra use viagra 100mg
making viagra work
penis on viagra
legit viagra
viagra dosis
best online price for viagra
viagra cialas
Many thanks! I appreciate this.
http://viagrapego.com/
buy viagra with pay pal viagra 100mg viagra womans opinions buy generic viagra
viagra side effects in women
viagra s
viagra penis before and after
viagra message board
costs of viagra vs cialis
viagra salute
Cheers! Plenty of information!
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
blood pressure viagra buy generic viagra do porn stars use viagra viagra without a doctor prescription
viagra in uk
can viagra be refrigerated
discount viagra wholesale stores discount pharmacy
honolulu viagra
viagra in manchester uk
viagra stories real peoples experiences
Many thanks. Lots of material!
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
how much viagra can you take buy viagra online class action on lawsuit for viagra generic viagra 100mg
otc viagra substitutes
daily use viagra
viagra free sites find computer
pulmonary in hypertension viagra
can you take viagra and levitra
viagra for women on anti-depressants
Incredible many of valuable information.
http://viagrapego.com/
food alternetives to viagra generic viagra 100mg beyond viagra viagra without a doctors prescription
cialis viagra together
viagra and headaches
passion viagra
rate viagra
online prescription viagra phentermine meridia adi
ecstasy and viagra
Thanks a lot. Valuable stuff.
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
88 keys stay up viagra generic viagra 100mg generic money order viagra viagra pills
tamsulosin interaction viagra
does insurance pay for viagra
who sings viva viagra
gp prescribing viagra
cuddle chemical viagra boosts performance
humor viagra commercial theater elevator
Amazing material. Regards!
http://viagrapego.com/
viagra online order viagra viagra without a doctor prescription viagra erection after orgasim generic viagra
air order travel viagra videos
instructions for taking viagra
compare or viagra
still hard after i cum viagra
viagra compounds
mix epinephrine and viagra
Information nicely regarded.!
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
penegra generic viagra silagra penegra cumwithus viagra for women generic viagra compare tadalafil viagra without a doctor prescription
venetian las vegas discount viagra
viagra hearing
stud viagra spray
reasons for taking viagra
my viagra did not work
online prescription viagra phentermine meridia adipex
Fine tips. Regards.
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
regalis and viagra generic viagra 100mg viagra bestellen generic viagra
baise hard avec viagra
don’t mix viagra wih steroids photo
viagra high altitude sickness
buy viagra over the counter us
viagra and porno
can i chew viagra
Nicely put. Cheers!
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
viagra boring edinburgh girl pages boring buy viagra viagra hat cheap viagra
order 50mg viagra
off label use viagra
viagra sex stories
viagra le controindicazioni
<a href="http://www.bryandornan.com/index.php/2010/02/search-engine-optimization-overview/#comments?form2mailerror&inquiry=Business+Development&fname=Howarditala&lname=Howarditala&email=zittel020eejf%40songwriter.net&company=google&phone1=81165293468&phone2=89353854855&phone3=89539955831&comments=+Cheers%21+A+lot+of+data%21++https://nicktambone.com/+mexican+pharmacies+%3Ca+href=%22http://canadianonlinepharmacynnm.com/%22%3Ecanadian+pharmacies-24h%3C/a%3E+cialis+canadian+pharmacy+%3Ca+href=http://canadianpharmaciescubarx.com/%3Ecanada+pharmaceuticals+online%3C/a%3E?form2mailerror&inquiry=Business Development&fname=Brendanlib&lname=Brendanlib&email=stolzenberg334ziz@dutchmail.com&company=google&phone1=86891733399&phone2=88423532441&phone3=83252487268&comments=You actually mentioned this very well! http://viagrawithoutadoctorsntx.com/ viagra 100 pic generic viagra 100mg continuing medil edution lifornia viagra viagra without a doctors prescription“>bulldog viagra illegal
viagra and nitrites
Thank you. Very good stuff.
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
viagra negitive side effects generic viagra 100mg 12 generic sildenafil viagra viagra without a doctor prescription
viagra without a prescripton
can women use viagra or levitra
jamaica blog negril sex viagra
silagra brand name viagra penegra cumwithuscom
viagra pinus size testimonials
viagra pill shape color
Thanks, Wonderful information!
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
generic viagra bet price generic viagra 100mg viagra chemists viagra without a doctors prescription
2003 cyalis levitra market sales viagra
what demographic uses viagra
viagra viagra drug interaction
long term effects of viagra
avodart vs viagra
alternative meds for viagra
Nicely put, Thank you.
http://viagrapego.com/
viagra ash mcgrath generic viagra 100mg can catholics use viagra viagra 100mg
viagra parodies
bingo buy game online viagra
viagra drug interactions and side effects
what is the safe viagra dosage
how frequently can you take viagra
viagra maximum dosage
Thanks a lot! Valuable stuff.
http://viagrapego.com/
bye viagra buy viagra rush limbaugh viagra island viagra for sale uk
viagra by perscription
subaction showcomments viagra optional watch
cheapest place to buy viagra online
order viagra viagra
viagra boring pages edinburgh search
viagra drug interaction
You said it perfectly.!
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
viagra orgasim viagra pills generic viagra price compare viagra online
what’s the viagra triangle in chicago
kid wins teddybear with viagra shirt
viagra nation
<a href="https://fuszereslelek.nlcafe.hu/2018/07/11/tulorazo-no-vagy-cukorbeteg-leszel/#comments?sharebyemailCimzett=zittel020eejf%40songwriter.net&sharebyemailFelado=zittel020eejf%40songwriter.net&sharebyemailUzenet=+Seriously+loads+of+superb+material.+https%3A%2F%2Fnicktambone.com%2F+canadadrugs+canadian+pharmacies+without+an+rx+%0D%0A24+hour+pharmacy+%0D%0Atop+rated+canadian+pharmacies+online&sharebyemailTitle=Tulorazo+no+vagy%3F+Cukorbeteg+leszel%21&sharebyemailUrl=https%3A%2F%2Ffuszereslelek.nlcafe.hu%2F2018%2F07%2F11%2Ftulorazo-no-vagy-cukorbeteg-leszel%2F&shareByEmailSendEmail=Elkuld”>revatio same as viagra
viagra england
viagra utility
Nicely put, Appreciate it.
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
find sites computer shop viagra search viagra without a doctors prescription viagra substitute china generic viagra 100mg
viagra helps anorgasmia and delayed ejaculation
viagra recreational
does viagra raise blood pressure
discount generic viagra blue pill
viagra insurance 2005
viagra plus cialis
Nicely put, With thanks!
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
generic viagra bestseller viagra for sale uk ordering viagra from uk viagra without a doctor prescription
viagra uk chemist non prescription
viagra fucks
viagra and cayenne
viagra where to really anonymous
90 for 135 viagra
free generic viagra
Very good facts. Thanks a lot.
http://viagrapego.com/
does viagra cause macular degeneration buy viagra online viagra stay hard after orgasm viagra pills
cialis europe viagra
viagra pills for sale uk
where to buy viagra on line
personal accounts of viagra use
viagra in the porn industry
viagra and teenren
Thanks. I enjoy it!
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
viagra teenager viagra for women cialis compare levitra viagra viagra online
51 viagra
prescription-free viagra
buy viagra online
viagra paten date
natural herbs that act like viagra
do doctors female viagra
Amazing forum posts, Thank you!
http://viagrapego.com/
viagra in vegas viagra for sale uk women using viagra blogs viagra online
can cialis and viagra be combined
uk viagra
viagra and anger side effects
viagra cialis levitra online canadian rx
india cheap drugs viagra
altro che viagra
Wonderful material. Thank you!
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
order prescription viagra viagra without a doctors prescription dangers of using expired viagra viagra for women
viagra and cocaine
purchase viagra in australia
viagra for momen
mixing viagra with cocaine
viagra misuse
viagra crohn’s
Thanks a lot, I value it!
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
free trial viagra cialis levitra buy viagra passion viagra buy viagra
viagra on the internet
vaquerax dietary supplements viagra replacements
taking viagra with alcohol
cracking knuckles viagra
viagra usage directions
generic viagra vs pfizer
Regards. Awesome information.
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
how to make viagra viagra without a doctor prescription viagra birth control discrimination viagra pills
alternative to viagra
drm viagra
viagra introduced in
viagra blood opens brain barrier
viagra email from friend
taking epinephrine and viagra together
Truly tons of fantastic tips!
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
overight delivery viagra generic viagra online viagra minute clinic viagra generic
mix epinephrine and viagra
viagra prices baltimore
viagra as altitude medicine
find viagra edinburgh pages search
k b viagra uden recept
viagra pinus size difference testamonials
You have made your position quite well..
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
viagra from canad buy viagra online viagra systemic effects viagra without a doctor prescription
order viagra without prescription
cheapest 4 quantity viagra
pharmaceutical viagra cialis levitra pens
helping viagra work
use of viagra in hot tub
hiden camera gay video druged viagra
You suggested it really well.
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
viagra softgels generic viagra 100mg teen boys taking viagra generic viagra 100mg
viagra russian girl band
natural foods that sub viagra affects
duct tape viagra
why doesn’t viagra work every time
cialis drug sample viagra
viagra pulse rate
Thank you! Quite a lot of stuff.
http://viagrapego.com/
outdated viagra buy generic viagra viagra users blog generic viagra 100mg
canada medication viagra
viagra contraindications
after effects of viagra
viagra strips review
bisoprolol viagra
what does generic viagra look like
Incredible a good deal of amazing material!
http://viagrapego.com/
viagra $149 viagra generic online perscriptions for viagra viagra without a doctor prescription
order canada super viagra
cia viagra afghanistan
viagra 50 mg quick dissolve
viagra kitchen commercial
online viagra sale
medical reaserch on viagra
Amazing info, Thanks a lot.
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
hypertension viagra buy viagra online marijuana and viagra viagra pills
can viagra cure performance anxiety
non generic viagra
never take steroids and viagra
viagra blood in urine
using viagra in bodybuilding
mindful musings cheap viagra
You expressed it really well!
http://viagrapego.com/
tramadol and viagra interaction viagra for women viagra wp viagra without a doctors prescription
generic viagra date
female viagra in las vegas
viagra and heart problems
sites for charles linskaill viagra find
can you take alcohol with viagra
alternative viagra zenegra
You stated this terrifically!
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
recreational viagra use sex stories cheap viagra questions and answers about viagra buy generic viagra
cialis viagra cialis levitra
viagra affect women
viagra health effects
meredith viagra
prozac interactions with viagra cialis levitra
viagra cerebral hemorrage
Nicely put. Regards.
http://viagrapego.com/
viagra samle generic viagra 100mg levitracialis levitra viagra vs vs viagra generic
meloxicam viagra interactions
viagra and womans libedo
generic viagra uk online pharmacy
over the counter viagra in canada
roomid 71 viagra
viagra online from india
Cheers, Terrific information.
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
viagra no perscription in usa buy generic viagra kamagra viagra silden viagra for sale uk
affects of past due date viagra
does viagra increase erection period
viagra composition wikipedia
generic viagra sold on line
generac name for viagra
mexican pharmacy viagra
Seriously many of awesome information.
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
generic viagra warnings viagra for sale uk steroids and viagra generic viagra 100mg
viagra heart
before and after viagra sex vids
can you buy viagra on line
viagra prescription fill
vitreous detachment and viagra
viagra herbal substitute
Cheers! Plenty of advice!
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
generic viagra online a href iframe viagra without a doctor prescription viagra rezeptfrei kaufen viagra online
expirimental viagra use for breathing conditions
canadian mailorder viagra
cipla viagra
dicloxacil viagra interaction
when do you take viagra
viagra experiment
Thanks a lot, Loads of material.
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
miss viagra fest spring river generic viagra 100mg when cialis and viagra dont work viagra pills
russian viagra death video
viagra as generic
viagra anal
buy viagra wholesale
buying viagra in new zealand
herbal viagra products
Thanks a lot, Awesome stuff!
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
forced feminization viagra generic viagra 100mg what cars are in viagra commercials viagra generic
generic viagra in the uk
viagra how to buy
thorn viagra
viagra for diabetes
store online viagra
buy real viagra
Amazing tons of useful information!
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
improved viagra viagra pills viagra cost at sams club viagra online
herbal viagra review nz
michael smidt viagra
nascar viagra martin
vaquerax dietary supplements viagra replacements
alternative viagra uses
cheapest viagra price
You mentioned it superbly!
http://viagrapego.com/
buy viagra at a discount viagra for sale uk generic viagra generic generic viagra 100mg
how old to take viagra
viagra erection lenght
c-ring viagra
sildenafil citrate generic viagra
viagra buy uk amsterdam
female viagra and antidepressants
Nicely put. Many thanks!
http://viagrapego.com/
viagra without prescription cialis viagra generic viagra discounters viagra generic
efficacy of viagra
viagra cheap pharmacy
viagra animal fuck
viagra vs cialis reviews
canada viagra buy
injections in lieu of viagra
Regards, I value it!
http://viagrapego.com/
viagra vs generic viagra 100mg viagra cartoon viagra for sale uk
cheap viagra edinburgh find pages sites
how much time viagra
is viagra harmful to women
why is viagra legal in mexico
buy soft generic viagra cheapest
is it safe to use viagra
Great info. Thanks a lot!
http://viagrawithoutadoctormsn.com/
german viagra generic viagra 100mg viagra banned from the olympics generic viagra
viagra half price pharmacy
taking l-arginine along with viagra
viagra free sites computer edinburgh search
viagra drug classification mayo
over the hill viagra jokes
indigestion viagra
Superb facts. Cheers.
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
diferencia cialis soft viagra generic viagra 100mg viagra and tylonal generic viagra 100mg
generic viagra 100mg
viagra and dosage
recreational use of viagra
find search edinburgh viagra phentermine
light sensitivity with viagra
viagra suisse
Fantastic postings, Many thanks!
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
does viagra make you larger viagra without a doctor prescription viagra equivalent viagra for women
next day online viagra
who cannot take viagra
female viagra canada
viagra recipe
top viagra online sales
<a href="http://www.bryandornan.com/index.php/2010/02/search-engine-optimization-overview/#comments?form2mailerror&inquiry=Business+Development&fname=Howarditala&lname=Howarditala&email=zittel020eejf%40songwriter.net&company=google&phone1=81165293468&phone2=89353854855&phone3=89539955831&comments=+Cheers%21+A+lot+of+data%21++https://nicktambone.com/+mexican+pharmacies+%3Ca+href=%22http://canadianonlinepharmacynnm.com/%22%3Ecanadian+pharmacies-24h%3C/a%3E+cialis+canadian+pharmacy+%3Ca+href=http://canadianpharmaciescubarx.com/%3Ecanada+pharmaceuticals+online%3C/a%3E?form2mailerror&inquiry=Business Development&fname=Brendanlib&lname=Brendanlib&email=stolzenberg334ziz@dutchmail.com&company=google&phone1=86891733399&phone2=88423532441&phone3=83252487268&comments=You actually mentioned this very well! http://viagrawithoutadoctorsntx.com/ viagra 100 pic generic viagra 100mg continuing medil edution lifornia viagra viagra without a doctors prescription“>tia viagra
Really a good deal of terrific material!
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
viagra levetra buy generic viagra quick forum readtopic viagra none online cheap viagra
what meds react with viagra
orexis as good as viagra
new viagra commerical august 2010
how much is a viagra overdose
how many viagra prescriptions per year
give boys viagra
Beneficial postings. Thank you.
http://viagrawithoutadoctorsntx.com/
viagra best price sildenafil generic viagra 100mg viagra by the pill viagra for women
femail effects viagra
sex pil viagra
natural alternative to viagra or celais
prices viagra
viagra or levitra
generic viagra soft tabs next day