Na het verbod op gezamenlijke aanbiedingen en de sperperioderegeling uit de oude Wet Handelspraktijken, werd de afgelopen weken het verbod op verkoop met verlies dode letter verklaard. De reden ligt in een beschikking van het Hof van Justitie van 7 maart 2013 waarin geantwoord wordt op een prejudiciële vraag van de (voorzitter van de) rechtbank van koophandel te Gent. Vraag is nu of het verbod op verkoop met verlies nu inderdaad niet meer kan worden toegepast of dat het toch nog wat vroeg is om die conclusies te trekken.
Het verbod op verkoop met verlies
Artikel 101 §1 Wet Marktpraktijken verbiedt het aan iedere onderneming om goederen met verlies te koop aan te bieden of te verkopen. Een verkoop met verlies is iedere verkoop die niet geschiedt aan een prijs die minstens gelijk is aan de prijs waartegen de onderneming het goed heeft gekocht of aan de eventuele herbevoorradingsprijs, weliswaar na aftrek van eventueel toegekende en definitief verworven kortingen. Er wordt daarbij geen rekening gehouden met kortingen die al dan niet uitsluitend worden toegekend in ruil voor verbintenissen van de onderneming andere dan de aankoop van goederen. Op het principiële verbod bestaan een aantal uitzonderingen die vervat zijn in artikel 102 Wet Marktpraktijken.
De beschikking van het Hof van Justitie inzake het verbod op verkoop met verlies
Het Hof van Justitie werd een prejudiciële vraag gesteld door de (voorzitter van de) rechtbank van koophandel te Gent en in de vraagstelling oordeelde de rechter al dat artikel 101 van de Wet Marktpraktijken onder meer de consumentenbelangen beoogt te beschermen. De vraag van de Belgische rechter was dan ook of artikel 101, gelet op dit oogmerk, strijdig is met de richtlijn oneerlijke handelspraktijken waar het de verkoop met verlies verbiedt ‘terwijl deze richtlijn dergelijke verkooppraktijk schijnbaar niet verbiedt en de Belgische wet mogelijk strenger is dan wat deze richtlijn voorziet en wat verboden is door artikel 4 van deze richtlijn’ (formulering van het Hof van Justitie).
Het Hof van Justitie beantwoordt de vraag op de klassieke wijze en overweegt zelf dat het antwoord kan worden afgeleid uit onder meer het arrest-Plus Warenhandelsgesellschaft (H.v.J. 14 januari 2010, C-304/08) en de beschikkingen inzake de sperperioderegeling (H.v.J. 30 juni 2011, C-288/10, Wamo en H.v.J. 15 december 2011, C-126/11, Inno). De redenering verloopt dan als volgt:
- De eerste vraag is of artikel 101 Wet Marktpraktijken de bescherming van de consument beoogt, zodat het binnen de werkingssfeer van de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken kan vallen (volgens de eerdere rechtspraak van het Hof van Justitie). De verwijzende rechter had geoordeeld dat dit het geval is.
- De tweede vraag is of het met verlies te koop aanbieden van goederen of het verkopen met verlies op zich, handelspraktijken zijn in de zin van artikel 2, sub d, van de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken (‘iedere handeling, omissie, gedraging, voorstelling van zaken of commerciële communicatie, met inbegrip van reclame en marketing, van een handelaar, die rechtstreeks of onrechtstreeks verband houdt met de verkoopbevordering, verkoop of levering van een product aan consumenten’), zodat ze aan de voorschriften van de Richtlijn onderworpen zijn. Het Hof van Justitie stelt vast dat praktijken waarbij met verlies wordt verkocht, werken als een lokvogelprocédé en tot doel hebben om consumenten naar de winkel van de handelaar te lokken en tot kopen aan te zetten. Deze praktijken maken dus deel uit van de commerciële strategie van een ondernemer en houden rechtstreeks verband met de verkoopbevordering en de afzet van zijn producten. Bijgevolg gaat het om handelspraktijken in de zin van de Richtlijn.
- De derde en laatste vraag is dan of de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken zich verzet tegen een verbod om goederen met verlies te koop aan te bieden of te verkopen.
Artikel 101 Wet Marktpraktijken behelst een algemeen verbod om goederen met verlies te koop aan te bieden of te verkopen, zonder dat aan de hand van de feitelijke omstandigheden moet worden bepaald of de praktijk ‘oneerlijk’ is volgens de criteria van de artikelen 5 tot en met 9 van de Richtlijn. De bevoegde rechter heeft met andere woorden geen beoordelingsmarge. De Belgische wetgever breidt de zwarte lijst (die nochtans limitatief is) dus uit door dit verbod in te voeren dan wel te handhaven. Gelet op de volledige harmonisatie gehanteerd in en door de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken antwoordt het Hof van Justitie dat deze Richtlijn zich verzet tegen een nationale bepaling die een algemeen verbod behelst om goederen met verlies te koop aan te bieden of te verkopen, ‘voor zover deze bepaling de bescherming van de consument beoogt’.
Het verbod op verkoop met verlies is aldus dode letter geworden voor zover de Belgische rechter die erover oordeelt, van oordeel is dat artikel 101 de consumentenbescherming beoogt.
Is iedere verkoop met verlies nu toegelaten?
Een onderneming die vandaag een verkoop met verlies wil verrichten, stelt zich uiteraard de vraag of iedere verkoop met verlies nu toegelaten is. Mijns inziens zijn de volgende nuanceringen gepast:
- Het vonnis van de verwijzende rechter heeft geen precedentswaarde, hetgeen wil zeggen dat andere rechters zich niet gebonden weten door wat deze rechter heeft geoordeeld. Echter, hierbij dient te worden opgemerkt dat er wel degelijk een aantal argumenten zijn in de parlementaire voorbereiding om te oordelen dat het verbod in artikel 101 Wet Marktpraktijken de bescherming van de consument nastreeft.
- Het vonnis zou sowieso een vonnis in eerste aanleg zijn dat nog vatbaar is voor hoger beroep en vervolgens eventueel cassatie. Hoewel er dus die argumenten zijn, is het voorzichtiger om eventuele rechtspraak van hogere rechtscolleges af te wachten.
- Een nuance ligt ook in het feit dat zelfs al zou het verbod op verkoop met verlies vervallen, nog niet iedere verkoop met verlies automatisch toegelaten zou zijn. Het verkopen of te koop aanbieden van goederen met verlies kan immers nog steeds in strijd zijn met het algemene verbod op daden strijdig met de eerlijke handelsgebruiken, bijvoorbeeld indien een economisch ongeoorloofd doel wordt nagestreefd (zie mutatis mutandis Cass. 25 oktober 2001, Jaarboek Handelspraktijken 2001, 393).
Eventuele herinvoering?
Het valt niet uit te sluiten dat de Belgische wetgever zou overwegen om het verbod in artikel 101 Wet Marktpraktijken opnieuw geheel of gedeeltelijk in te voeren in het Wetboek Economisch Recht dat nu volop in voorbereiding is. De wetgever zou bijvoorbeeld het huidige verbod in artikel 101 Wet Marktpraktijken (of een variant daarvan) kunnen behouden, waarbij dan wel zeer duidelijk wordt aangegeven dat de regeling uitsluitend de bescherming van andere ondernemingen tot doel heeft, en helemaal niet de bescherming van de consument (niet in hoofdorde, en ook niet in ondergeschikte orde), zodat de regeling buiten het toepassingsgebied van de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken valt.
Deze optie is echter voor kritiek vatbaar omdat dan om het even welke bepaling ter reglementering van handelspraktijken ingevoerd of herschreven kan worden waarbij dan telkens de bescherming van de consument uitdrukkelijk wordt uitgesloten als doelstelling. Het hoeft geen betoog dat één van de door de Richtlijn nagestreefde doelen (eenmaking van handelspraktijkenreglementering en bijdragen aan een daadwerkelijke interne markt) op deze manier totaal niet meer kan bereikt worden.
De zaak is bij het Hof van Justitie bekend onder het nummer C-343/12 en het arrest kan worden geraadpleegd op de website van het Hof.
De volledige versie van deze bijdrage verschijnt in de volgende editie van Balans (31 maart 2013).
With thanks. Helpful information.
prescription for the real authentic viagra jokes about viagra
generic viagra 100mg
thailand city viagra speed deaths – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
You actually revealed that adequately.
when to use viagra viagra order cheap iframe
viagra online
what is in viagra – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Thanks! Good information!
viagra canadian market share purchase generic viagra online
generic viagra online
viagra ciliaris – https://genericviagrarcp.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
You mentioned it wonderfully.
va regulations viagra viagra hypertension nitroglycerin
viagra for women
viagra result photos – https://genericviagrarcp.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Thank you! A lot of data!
brand name viagra silagra cumwithuscom order uk viagra
viagra without a doctors prescription
cheapest viagra in the world – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Good stuff. Regards!
over the counter viagra use of viagra in hypertensive men
viagra for sale uk
kamagra viagra – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Amazing content. Regards!
using viagra with penis pump elvis and viva viagra
viagra 100mg
what drugs interact with viagra – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Fantastic information. Thank you.
viagra free sites edinburgh find search gernic viagra
viagra for women
viagra tune – https://genericviagrarcp.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Appreciate it, Ample posts.
plant viagra natural wife sold ski doo viagra
viagra for women
viagra affiliate – https://genericviagrarcp.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Awesome information. Regards!
generic viagra zenegra cialis levitra how to safely buy viagra online
viagra pills
the truth about viagra soft tabs – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Thank you. Awesome information.
buy viagra overnight does viagra improve libido
buy generic viagra
viagra online best prices – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Really lots of excellent material!
generic viagra zenegra cialis levitra viagra stanozolol
buy generic viagra
viagra and headaches – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Thanks a lot! I appreciate it!
viagra england does generic viagra from india work
viagra for sale uk
generic viagra zenegra – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Valuable posts. Thank you.
impotence viagra viagra zenerx
viagra without a doctors prescription
discont viagra – https://genericviagrarcp.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Kudos, I appreciate this.
sild viagra theodore schenk counterfeit viagra
generic viagra
cheap viagra online without prescription – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Fine content. Thanks.
viagra generic on line viagra twice
viagra generic
headache viagra – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Kudos, A good amount of facts.
viagra email buy viagra s journal
generic viagra online
canada viagra cialis on line – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Incredible loads of wonderful data.
subaction showcomments viagra smile remember cinese herbal viagra
generic viagra 100mg
vigrx plus is viagra uk – https://genericviagrarcp.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
This is nicely said! .
drinking alcohol and viagra diovan and viagra together
viagra pills
viagra in premies – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Fantastic postings. Kudos!
jo wang viagra viagra commercial canyon filmed
generic viagra online
viagra spoofing microsoft adresses – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Reliable forum posts. Appreciate it!
does viagra go bad viagra patent litigation
cheap viagra
russia buy viagra – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Wonderful posts. Appreciate it!
viagra vision problem viagra utah
buy generic viagra
viagra slipped into drink – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
You mentioned it really well.
viagra deafness viagra solubility
viagra without a doctor prescription
viagra erections larger – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Valuable postings. Regards!
over the counter viagra london viagra commercial ringtone
viagra for sale uk
kamagra or viagra – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
You definitely made your point!
viagra online sales generic viagra online fast delivery
viagra without a doctor prescription
one dollar viagra – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Helpful info. Kudos.
senate bill about viagra commercials online viagra drugs
buy generic viagra
viagra decrease enlarged heart – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Regards! Terrific information.
do viagra and cialis retard orgasm viagra price online
cheap viagra
death rate viagra – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Reliable forum posts. Kudos.
viagra sex options viagra cipla
buy viagra online
viagra jelquing – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Wonderful forum posts. Thank you.
posso usare il viagra per prova viagra free sites computer
cheap viagra
viagra video commercial – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Nicely put. Thanks a lot!
viagra no risk viagra ordering on line
viagra online
snow white and viagra cartoon – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Regards. Great stuff.
free viagra no credit card generic viagra zenegra cialis levitra
generic viagra 100mg
nipples viagra – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Info clearly used!.
viagra patent levitra viagra dosage best taken when
generic viagra
viagra prescription drug – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Valuable info. Thank you.
cost of viagra obtaining viagra from the nhs
viagra for sale uk
altace viagra – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Regards! I value it!
can viagra help with zoloft effects 3 generic meltabs viagra
viagra online
getting viagra in cagayan de oro – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Fine forum posts. Appreciate it!
buying viagra in holland viagra 100 mg canada pricing
viagra pills
low cost viagra fast – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Fantastic posts. Kudos!
buying generic viagra online negative effects of viagra
viagra 100mg
herbal supplement for viagra – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Many thanks! I enjoy it!
can a man take womens viagra viagra healthy weight loss
buy viagra online
viagra composition – https://genericviagrantx.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Amazing a lot of very good facts!
female use viagra viagra from canada cnn
viagra for women
fun viagra videos – https://genericviagrarcp.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Amazing stuff. Kudos.
cheapest regalis viagra viagra art
buy generic viagra
herbal viagra replacement – https://genericviagrarcp.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Terrific forum posts. Thank you!
edinburgh search pages viagra report viagra modify discount viagra
viagra generic
contraindication epinephrine viagra – https://genericviagrarcp.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Helpful material. Thanks a lot!
viagra light switch cover over the counter viagra in canada
buy generic viagra
viagra and porn – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala
Great posts. With thanks!
buy online pharmacy viagra viagra paperweight
viagra generic
russia viagra robbery – https://genericviagramsl.com
Geraldcut
Dwaynetum
KevinSwala